Studiują, pracują, czują się Polakami. Studenci z Ukrainy nie zawsze chcą wracać do ojczyzny

Obie studentki są mniej więcej w połowie kształcenia. Jednak warunki, w których odbywają się ich zajęcia, mocno się różnią. Daria, Maksym i Anastazja cenią sobie naukę w naszym kraju. Yelyzaveta tęskni za normalnymi studiami, ale ani myśli porzucać rodzinnej Odessy. Jak studiuje się młodym Ukraińcom w Polsce? Jak bardzo różni się tok ich nauczania, od studiów w opanowanej przez wojnę ojczyźnie? 

Tu chcę pracować i założyć rodzinę

- W sumie zacząłem naukę jeszcze w Ukrainie - wspomina. - Musiałem dobrze poznać język polski i zaliczyć egzamin B2, by starać się o przyjęcie na Uniwersytet Łódzki. - Ostatecznie wszystko poszło bez większych problemów. Dziś mam 19 lat i studiuję matematykę i projektowanie komputerowe.

Z Maksymem spotykamy pod jednym z akademików w łódzkim miasteczku studenckim przy ul. Lumumby. Wybiera się właśnie na trening.

- Fascynują mnie sztuki walki - mówi. - Kiedyś trenowałem brazylijskie ju-jitsu, teraz zacząłem trenować MMA.

Maksym podkreśla, że lubi studia w Polsce. Widzi przy tym sporo różnic w porównaniu do ojczyzny.

- Najważniejszą są chyba ludzie - mówi 19-latek. - Są bardziej tolerancyjni, nie komentują ubioru i zachowania. Jeśli nie narusza się czyjegoś dobra, nie ma obaw o to, że zostanie się skrytykowanym. Mam wrażenie, że w Ukrainie niektórzy są bardziej agresywni. Ludzie to różnica zdecydowanie na plus. Na minus są sklepy spożywcze, które nie działają w niedziele. W Ukrainie dużo placówek działa 7 dni w tygodniu i to przez całą dobę. 

Maksym doskonale pamięta dzień, w którym wybuchła wojna w Ukrainie.

- Pamiętam, że od razu próbowałem dodzwonić się do rodziców - mówi. - To był bardzo duży stres dla mnie, byłem przerażony. Gdy tylko udało mi się połączyć z rodziną, od razu pytałem, jak się mają.

Po kilku tygodniach matce maksyma udało się opuścić Ukrainę. Ojciec musiał jednak pozostać na miejscu.

- Nie wiem, czy uda mu się opuścić kraj podczas wojny - mówi ze smutkiem młody Ukrainiec. - Bardzo tęsknię za rodziną i domem, ale jestem zdecydowany, by po studiach pozostać jednak w Polsce, założyć tu rodzinę i tu poszukać pracy. 

Zdecydowałam, że zostanę w Polsce

- Wybrałam polską uczelnię z trzech powodów: jest blisko Ukrainy, dobrze mi szła nauka języka polskiego, studia są tańsze niż w innych krajach Europy -  mówi. Przyjechałam tu we wrześniu 2021 roku. 

Dzień rosyjskiej agresji pamięta wyjątkowo dobrze.

- Byłam bardzo zaskoczona, nie potrafiłam uwierzyć w to co się wydarzyło - wspomina. - Rosjanie mieszkali obok nas, traktowaliśmy się niemal jak bracia. To wszystko było dla mnie niepojęte. Natychmiast próbowałam skontaktować się z rodziną, nie byłam w stanie się jednak z nikim porozumieć. Pochodzę z okręgu zaporoskiego, który sąsiaduje z donieckim - teraz już wiadomo, że podczas ataku występowały tam problemy z łącznością. Po pewnym czasie udało mi się połączyć zarówno z tatą, który był wtedy w Kijowie, jak i z babcią. Po rozmowie z nimi poczułam się trochę uspokojona. Po południu razem z koleżankami poszłyśmy na protest, który odbywał się na ulicy Piotrkowskiej. Pamiętam, że nigdzie nie mogłyśmy kupić ukraińskich flag, więc smarowałyśmy sobie barwy naszego kraju na twarzach farbkami. Na miejscu było dużo ludzi, a ja bardzo płakałam. Mogę śmiało powiedzieć, że to był najgorszy dzień w moim życiu. 

Od tego czasu minęły ponad 2 lata. Anastazja ściągnęła do Polski babcię, siostrę, a nawet najbliższą koleżankę. Taty niestety ściągnąć nie może. Zgodnie z ukraińskim prawem mężczyźni w wieku poborowym nie mogą opuszczać kraju. 

- Każdego dnia staram się wspierać mój kraj - mówi. - Od początku wojny wysyłam pieniądze na różne cele związane z ukraińskimi działaniami. Mam jednak w tym wszystkim duże pretensje do naszego rządu. Patrząc na wydarzenie z boku, odnoszę wrażenie, że większość działań związanych z funkcjonowaniem kraju spada obecnie na samych obywateli. 

Na co dzień życie Anastazji, nie różni się specjalnie od życia innych studentów.

- Mam wielu polskich znajomych - mówi. - W wolnych chwilach wychodzimy na miasto, spotykamy się na piwie, opiekuję się również babcią, która jest w Łodzi. Resztę czasu poświęcam na naukę. Muszę przyznać, że ta idzie mi dosyć dobrze. 

Po zakończonych studiach 19-latka planuje pozostać w Polsce.

- Podjęłam już decyzję, że zostanę tutaj – mówi. - Tu chce znaleźć pracę, muszę również zaopiekować się babcią. 

Gdy skończę studia chcę wracać

Daria Kukuruza ma 19 lat. Pochodzi z Odessy. W Polsce studiowała zarządzanie zasobami ludzkimi na Uniwersytecie Łódzkim.

- Właśnie się obroniłam - mówi. - Od września rozpoczynam studia magisterskie na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Dlaczego 19-latka wybrała Polskę?

- Rozważałam tylko uczelnie w Ukrainie lub w Polsce - wspomina. - Do Polski bardzo często przyjeżdżałam na wakacje i pamiętam, że bardzo mi się tu podobało. Znaczenie miał również fakt, że wiedza na temat HR jest tutaj wyższa niż u nas w kraju, chyba dlatego wybór padł na Wasz kraj.

Daria również dosyć dobrze pamięta dzień, w którym wybuchła wojna w jej kraju.

- Pamiętam, że wszyscy przez wiele dni mówili o tym, że wybuchnie wojna - mówi. - Nie mogłam przez to spać. Każdego dnia jeszcze wcześniej rano sprawdzałem w Internecie czy nic się nie wydarzyło i dopiero później udawało mi się na trochę zasnąć. 23 lutego zasnąłem bez najmniejszych problemów. Około godziny 6:00 obudziła mnie koleżanka, która powiedziała - wstawaj zaatakowali Ukrainę. Z początku nie chciałam jej wierzyć, ale to niestety była prawda.

Daria błyskawicznie skontaktowała się z rodziną. Ta zaczęła ją uspokajać, tłumacząc, że mimo wojennej zawieruchy życie przebiega w miarę normalnie.

- Moja rodzina w dalszym ciągu pozostaje w ojczyźnie, tata podobnie jak wszyscy mężczyźni został żołnierzem - mówi młoda Ukrainka. - Nikt nawet przez moment nie pomyślał, że można wyjechać z kraju. Rodzina w ciągu pierwszych miesięcy wywiozła tylko dzieci do Czech, ale później wszyscy wrócili. 

Nie ukrywa, że tęskni za domem.

- Gdy tylko skończę studia, wrócę do ojczyzny - zapowiada.

Na razie jednak przygotowuje się do kolejnego etapu studiów Na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

- Na razie robię to, co robią wszyscy inni studenci - mówi. - Chodzę do kina, na spacery, spotykam się na mieście. Cieszę się, że studiuję w Polsce, bo mam wrażenie, że mój los i moja przyszłość na uczelniach są zależne przede wszystkim ode mnie. W Ukrainie nie miałem takiego poczucia.

Obudziła ją eksplozja. Tak zaczęła się wojna

Yelyzaveta Khodorovska studiuje w Odessie. Mimo wojennej zawieruchy nie wyjechała z kraju. Zaznacza twardo, że w Ukrainie jest jej dom. Jak jednak sama mówi, studiowanie wcale nie należy do prostych.

- Nauczanie odbywa się w różny sposób na różnych uniwersytetach. Tam, gdzie trwa rosyjska okupacja zajęcia wyglądają diametralnie inaczej od miejsc, w których panuje względny spokój, jednak od dwóch lat ciężko mówić o normalnym trybie nauki - mówi. - Nauczanie, ze względu na możliwości odbywa się najczęściej hybrydowo lub zdalnie.

Jak wyjaśnia Yelyzaveta zdarzają się dni, w których słychać świst rakiet lecących ponad budynkami, wówczas wszyscy muszą ewakuować się do schronów. 
Ostrzał i rosyjskie ataki na infrastrukturę energetyczną sprawiają, że zarówno studenci, jak i inni mieszkańcy Odessy muszą mierzyć się również z innymi problemami.

- W mieście wyłączany jest prąd - mówi Yelyzaveta. - Dla mnie jako dla studentki, to spory problem, jednak nie próbuję nawet porównywać swoich kłopotów do kłopotów np. rodziców małych dzieci, którym bez prądu jest naprawdę ciężko.

Mimo wielu problemów Yelyzaveta stara się żyć normalnie.

- Tak jak inni znajomi staram się spotykać z ludźmi, chodzić na imprezę, rozmawiać, komunikować się, spędzać czas w miarę normalnie - mówi. - Mam tylko dwadzieścia lat i to jedyny raz w życiu. Staram się więc korzystać z tego czasu.

Rozmawiał Michał Kaźmierczak, współpraca: Karolina Wolska.